ولی الله نانواکناری فرزند مرحوم حاج یوسف در فروردین ماه 1337 در شهر ساحلی فریدونکنار چشم به جهان گشود . از آنجائیکه تربیت او در خانواده ای مذهبی و دوستدار اهل بیت عصمت و طهارت ( ع ) شکل می گرفت از دوران کودکی سیره عملی اهل بیت ( ع ) در روش زندگی او تاثیر عمیقی گذاشت و او را به عنوان شخصیتی مذهبی در دوران مختلف زندگی به اطرافیان معرفی کرد و با جلسات سری که با دوستان داشت در مبارزه با حکومت طاغوت فعالیت جدی می نمودند .

ولی الله نوجوان که نام او از لقب زیبای مولای عالمیان و قهرمان فاتح خیبر انتخاب گردید، در کنار درس و تحصیل به ورزش اهتمام ویژه ای می ورزید و در رشته کشتی که رشته ریشه ای و پهلوان پرور استان مازندران به شمار می رود ، تا قله قهرمانی پیش رفت و توانست در همان ابتدا در رقابت های آموزشگاه های مازندران مقام دوم را کسب نماید .این مقام نه تنها اسباب غرور را در نوجوان ورزشکار فراهم نکرد بلکه پله ترقی او شد ، بطوریکه در شهرستان و استان قهرمان پرور ، جوان خوش قد و قامت مسیر پهلوانی را طی کند بگونه ای که جزو پهلوانان کشتی پهلوانی ( لوچو ) استان مازندران به شمار می آمد و نام پهلوان ولی الله بعنوان یک الگو در بین ورزشکاران مطرح بوده است و برای اینکه جوانان را به ورزش ترغیب نماید مسئولیت هیئت کشتی را در دوران جوانی بعهده گرفت .

زمانی که ندای انقلاب و گفتار پیر روشن ضمیر قرن ، خمینی کبیر به شهرستان ها رسید ، پهلوان روزهای جوانی اش را سپری می کرد و مامن و ماوایش هیئت های مذهبی بود که با هم سن و سالانش تشکیل داده بود و همین هیئت های مذهبی شاهراه اصلی ورود او به مسیر فعالیت های انقلابی و اهداف نهضت اسلامی شد و محور جوانانی که عشق به اسلام ، امام و انقلاب در وجود شان متبلور بود .

اوج فعالیت های انقلابی او و دوستانش در تسخیر ژاندارمری فریدونکنار به بار نشست و از آنجا بود که همگان به روحیه فرماندهی و مدیریت او پی بردند .

پیروزی انقلاب

با پیروزی انقلاب اسلامی و نقش موثر جوانان این مرز و بوم در حراست و حفاظت از دست آورد های انقلاب ، ولی الله چون جوانان دیگر در این مسیر نیز پیشقدم بود و در کنار کمک به مردم و رساندن کمک های مردمی به مستضعفان جامعه ، در بنیانگذاری و شکل دهی جهاد سازندگی نقش محوری ایفا نمود و در همان ابتدا در این نهاد مقدس در عمران و آبادی شهر و روستاهای اطراف به کمک دوستانش ، تلاش های زیادی نمود .

آموزش نظامی و آمادگی جسمانی دو شعار جوان انقلابی ما بود که قدم بعدی او را در مسیر انقلاب تعیین می کرد. وی با تشکیل گروه های ضربت در غالب پایگاه مقاومت بسیج بحث آموزش نظامی را نیز در دستور کار خود قرار داد و توانست در اندک زمانی نیروهایی برای مبارزه با مزدوران استکبار آماده نماید .

فعالیت های انقلابی ولی الله اسباب آن را فراهم نکرد که وی از درس و تحصیل کناره گیری کند بلکه مراتب عالی تحصیل را پشت سر گذاشت و در سال 1360 به استخدام آموزش و پرورش در آمد و این بار در سنگر علم و دانش مشغول تربیت فرزندان این مرز و بوم برای آینده روشن انقلاب اسلامی شد .

تحمیل جنگ بر انقلاب نو پای اسلامی ایران و حمله ناجوانمردانه و تا بن دندان مسلح رژیم بعث به مرزهای جنوب و غرب ، همه آزاد مردان و شیر زنان را برای دفاع از دین ، خاک ، انقلاب و ناموس بسیج کرد .

ولی الله نانواکناری که حال پر از تجربه در اوج جوانی است بعنوان فرمانده اولین گروه اعزامی از منطقه به جبهه ایثار و فداکاری رهسپار شد و در منطقه سر پل ذهاب مستقر گردید و این حضور به گونه ای برای او رقم خورد که تا پایان جنگ خاکریز عاشقی را رها نکرد و تکلیف حضور مداوم در مناطق جنگی او را بر آن داشت که در سال 1364 از آموزش و پرورش منفک گردید .

دوران دفاع مقدس ، تاریخ بی بدیل این سرزمین محسوب می گردد که ولی الله نانواکناری چون دیگر جوانان این مرز و بوم زیر لوای علمداری چون خمینی کبیر ( ره ) از خود جان فشانی هایی به یادگار گذاشتند که برای همیشه تاریخ ثبت و ماناست .

او بسیجی بود اما تدبیر و مدیریت او در میدان های مهم رزم او را تا فرماندهی تیپ رساند . تا جایی که سرداری برازنده او شد و در عملیات های مهمی چون والفجر هشت و کربلای یک که اسباب آزاد سازی شهر های مهم و استراتژیک فاو و مهران فراهم شد . سردار جوان فرماندهی دو گردان حمزه سیدالشهداء (ع) را عهده دار بود و تا پایان دوران حماسه ، فرماندهی تیپ یکم لشکر ویژه 25 کربلا نیز در حکم های فرماندهی او به چشم می خورد .

پهلوان ما زخم های زیادی در این دوران عاشقی به جسمش وارد شد اما زخم شهادت خیر الله برادر و همدم روزهای حماسه و دوستان شهیدش همچون حاج حسین بصیر ، حسین محمد علی پور ، حمید نوبخت ، ذوالفقاری و ... چشمش را اشک آلود کرد و داغی سنگین بر قلب او نهاد .

پایان جنگ ، پایان رزم سردار نبود ، او همچنان پا در رکاب بود و خود را برای حوادث روزگار آماده می کرد . روزگاری که برای مردم ایران زمین رقم می خورد.

وی پس از جنگ مفتخر به درجه سرتیپ دومی شد و مسئولیت های مهمی چون فرماندهی تیپ یکم گرگان ، تیپ سوم چالوس و رئیس ستاد لشکر ویژه 25 کربلا را پشت سر گذاشت و سال 1379 به عنوان فرمانده تیپ مستقل هوابرد استان فارس به آن سامان هجرت کرد و در کنار فرماندهی و مدیریت به ادامه تحصیل پرداخت و موفق گردید مدرک کارشناسی ارشد مدیریت را اخذ نماید.

نیروی انتظامی جمهوری اسلامی صحنه دیگر حماسه آفرینی و فرماندهی والای سردار پهلوان بود . وی پس از موفقیت در انجام ماموریت ها به نیروی انتظامی دعوت شد و مسئولیت های مهمی چون جانشینی فرماندهی نیروی انتظامی تهران بزرگ ، فرماندهی انتظامی استان کرمان را به عهده گرفت .

سال 1386 سردار ولی الله نانواکناری با کوله باری از تجربه در مدیریت به افتخار باز نشستگی نائل شد اما او از پای ننشست و با دعوت دانشگاه امام حسین(ع) مازندران و دانشگاه آزاد اسلامی ساری، بار دیگر عزم تدریس ، همان علاقه همیشگی اش نمود و بعنوان استاد در دانشگاه مشغول تدریس شد .

سردار ولی الله نانواکناری همزمان با تدریس در دانشگاه به عنوان کارشناس ارشد دفاع مقدس در سازمان موزه انقلاب و دفاع مقدس مشغول به فعالیت بود که احساس تکلیف ، وی را مجاب به حضور در انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه بابلسر و فریدونکنار و بهنمیر و هادی شهرکرد ؛ حضوری که با اقبال بی سابقه مردم روبرو شد و یاد و خاطره مرحوم مجدآرا نماینده فقید منطقه بابلسر و فریدونکنار را برای مردم تداعی کرد. اما بروز برخی ناملایمات سیاسی در این دوره با روحیه سردار خاکی منطبق نبود و وی بر خلاف جریانات خارج از عرف سابق برای حفظ ثبات و آرامش جامعه با اقتدا به مولای خود ؛ علی وار سکوت مجاهدانه را برگزید .